Het is gewijd aan de heilige Wendelin, die in de 6e eeuw als monnik en kluizenaar niet ver van de stad leefde. Kort na zijn dood werd hij aanvankelijk vereerd als plaatselijke heilige, en later verspreidde de verering van Wendelinus zich over het Duitstalige gebied. Emigranten maakten St. Wendelin beroemd met zijn vele wonderen in Zuidoost-Europa en in Noord- en Zuid-Amerika. De basiliek werd gebouwd tijdens de bloeiperiode van de bedevaart naar St. Wendelin in de 14e eeuw. Het koor werd ingewijd in 1360, de toren werd voltooid rond 1400 en het schip was rond 1450 af. In het jubileumjaar 1960 werd de kerk verheven tot basilica minor. Een hoge tombe achter het neogotische altaarstuk bevat nog steeds de bijna volledig bewaarde overblijfselen van de heilige Wendelin. In het interieur zijn tal van bijzondere kunstschatten te bewonderen. De prachtige tumba wordt gebruikt als presentatietafel voor het opstellen van de spiraallade bij speciale gelegenheden. Het is versierd en gedecoreerd met figuren van de apostelen.
In 1980/81 werden de graftombe en de bedevaartskerk grondig gerestaureerd. De plafondschilderingen, die zich over het hele middenschip uitstrekken, werden ook gerestaureerd. De indrukwekkende en uitgebreide schilderijen van schilden tonen onder andere het schild van Nikolaus Cusanus en illustreren zijn kijk op de heersende politieke en juridische situatie in die tijd. Het plafondkunstwerk wordt daarom beschouwd als een unieke schat en wordt gezien als zijn politieke en theologische testament. Nikolaus von Cues was in het midden van de 15e eeuw een weldoener en bekleedde een kerkelijk ambt in St. Wendel. De huidige parochie houdt de bedevaarttraditie elk jaar in ere en nodigt mensen ook uit om de basiliek met al haar bijzonderheden in al haar schoonheid te bezoeken gedurende de rest van het jaar. Het is en blijft het herkenningspunt van de stad en een spirituele geloofsplaats.
